Portugal: op de plaats rust!

Men zegt wel eens: “de plannen van zeilers worden bij laag water in het strand geschreven”. Want korte tijd later is er al niets meer van over en moeten de plannen worden aangepast. Want tja, bij zeilen ben je erg afhankelijk van het weer, niets is zeker. Nou, niets? Aan sommige wetmatigheden heb je toch wel houvast, zoals de passaatwinden aan weerszijden van de evenaar, daar kun je wel op bouwen. En dat geldt eigenlijk ook voor de “Nortada”, de stevige noordenwind die in de zomermaanden en het najaar altijd langs de Portugese westkust blaast. Met die wind kun je als het moet in een dag of 4 van noordwest Spanje naar de Algarve, de zuidkust van Portugal, varen. Dus toen we eind augustus al in A Coruña waren was het plan als volgt: we hebben bijna 4 weken de tijd om naar de Algarve te gaan. Daar willen we de boot dan 2 weken achterlaten om naar Nederland te vliegen en bij de promotie van mijn dochter Merel te zijn en om aansluitend nog een kleine week aan te sluiten bij het traditionele bridge/golfuitje in Casa Amarilla, het huis van Kees en Renée in de buurt van Marbella. En dan is Sevilla een prima luchthaven om van te vertrekken, goed bereikbaar vanaf de Algarve en vanaf daar ook een leuk ritje naar Marbella. Dus boekten we de vluchten alvast.
Natuurlijk hadden we beter moeten weten.

We waren inmiddels in een van de zuidelijke ria’s van Galicië aangekomen, ria Arousa. Er was weinig wind en als het waaide dan was het uit het zuiden, dus dat schoot niet op. Die “nortada” zou echt nog wel komen. We hadden het enorm naar ons zin, hoor, achter ons anker in ria Arousa. Steeds meer bekende jachten haakten aan op onze idyllische ankerplek. Met de bemanningen van Noorderzon, Make My Day, DanceMe, Heron en Älskling II, hadden we het erg gezellig op ons privé eiland. Later motorden we naar het Isla Ons en naar de Islas Cies. Allemaal eilanden in een natuurgebied, waarvoor je van tevoren een permit moet aanvragen. We maakten met veel plezier gebruik van onze nieuwe zwaardere bijboot met sterkere motor, waarmee we veel makkelijker grotere afstanden kunnen afleggen, bijvoorbeeld om naar een buureiland 1.5 mijl verderop te varen voor een mooie wandeling. Bij Isla Ons vangt Monique een flinke zeepaling in haar fuik. Oei, misschien mocht dat niet eens in dit natuurgebied, maar dat realiseren we ons te laat. Internet blijkt weer eens een uitkomst om erachter te komen hoe je zo’n beest van zijn slijmlaag ontdoet: met veel zout. Dat hebben we niet, maar een andere boot in de baai gelukkig wel. We belonen ze met een stuk van de paling en ‘s avonds smullen we ervan op de barbecue.

Bij Islas Cies ontmoeten we Joshua en Maaike van de Shambala, waarop ze met hun dochtertje Sophie van net twee naar het zuiden varen. We hebben een leuke klik en we barbecueën samen met hen en met de bemanning van de DanceMe, met z’n zevenen op de Mahimahi. Ook hier blijven we een paar dagen liggen, we maken mooie wandelingen, tennissen op de strandjes, maar veel voortgang maken we niet.

“We gaan het niet redden, vóór eind september in de Algarve zijn”, is op een avond onze conclusie. Er zit nog steeds geen noordenwind in de verwachting voor de komende 10 dagen. Misschien daarna wel, maar dat bleek eerder toch vaak niet te kloppen. Er speelt nog iets anders. Sinds 2 jaar is er langs de kusten van Spanje en Portugal een probleem met de Orka’s, of eigenlijk, de Orka’s hebben blijkbaar een probleem met zeilboten. Ze vallen de boten aan en ze hebben het daarbij vooral voorzien op de roeren. Vorig jaar zijn er tientallen incidenten geweest, waarbij de aangevallen boten meestal stuurloos raakten en naar een haven moesten worden gesleept. Het gedonder begint meestal in juli in de buurt van de straat van Gibraltar. Ergens in augustus beginnen ze dan met een langzame tocht langs de zuidkust van Spanje en Portugal en vervolgens noordwaarts richting de golf van Biskaje. Inmiddels zijn er incidenten geweest in de buurt van Lissabon. De trek naar het noorden is dus begonnen, en als we nu verder naar het zuiden zouden varen dan gaan we hun pad kruisen. Dat hoeft natuurlijk niet tot een ontmoeting te leiden, maar het allerliefst willen we dat risico vermijden. De oorzaak voor dit ongekende gedrag van de orka’s is nog niet bekend. Als je er meer over wil lezen dan is dit een aardig artikel.

Tijd dus voor een nieuw plan. We gaan niet naar de Algarve, parkeren de boot in de buurt van Porto, in het noorden van Portugal en zorgen dat we vandaar naar Sevilla reizen om onze vlucht op 23 september te halen. En als het een beetje meezit, zijn de orka’s Porto voorbij, als we na Marbella weer terug aan boord komen. Het plan brengt meteen rust. In plaats van een gevoel van haast, hebben we ineens tijd over. De haven van Leixões, vlak voor Porto is maar 2 dagtochten varen vanaf Islas Cies, waar we inmiddels ook alweer 4 nachten hebben gelegen, gelukkig goed beschut tegen de inmiddels stevige zuiden(!)wind.

We maken ons klaar voor het eerste stuk richting Viana do Castelo, de eerste Portugese haven, die we nog kennen van de vorige keer. Er staat nog steeds een zuidenwind, maar we denken dat het te doen is met het maken van een paar slagen. Dat blijkt vies tegen te vallen. Harde wind op de neus, flink regen uit donkere wolken en ook nog een flinke stroom tegen. Daardoor maken we te weinig voortgang om voor het donker aan te komen. We keren om en varen een stukje terug om in Baiona, nog net Spanje, aan te leggen. De volgende ochtend is het weer veel beter. Eerst is er nauwelijks wind maar na een uur gaat de motor uit. We zeilen! Het gaat niet hard, maar wat is dat lékker, zonder het gedreun van de motor. We worden door meerdere boten ingehaald, maar ze hebben allemaal de motor bijstaan. We voelen ons échte zeilers en we zijn trots.

We varen ruim voor donker de krappe haven van Viana do Castelo binnen, vlak bij de door Gustave Eiffel ontworpen brug over de Rio Lima. De “motorboten” zijn maar ietsjes eerder binnengevaren. 
We beklimmen de trappen naar de bijna 200 meter hoger gelegen Santa Lucia kathedraal. Dat was er in 2013 niet van gekomen. 
De volgende dag is er net zo een. Weer heerlijk rustig zeilend, opnieuw zijn alle andere zeilboten later vertrokken en motoren ze ons voorbij. We begrijpen er niets van. Bang om geen plek meer te krijgen in de volgende haven?

En zo liggen we nu in de haven van Leixões. Kleinschalig, beetje vies industrieel (een menglucht van olie en dode vissen), maar met een supervriendelijke en behulpzame crew, een prachtig strand op loopafstand en leuke restaurantjes dichtbij. De Mahi mahi blijft hier tot begin oktober. Het is even “op de plaats rust”. De komende week komen we toe aan een aantal klussen die nog waren blijven liggen, en blijkbaar zijn die toch veel makkelijker te doen als je afgemeerd ligt in een haven dan voor anker. En het is ook nog eens hartstikke goedkoop. We betalen hier voor een maand minder dan in andere havens (zoals Porto zelf) voor een week. En ja, de komende dagen lijkt de “nortada” eindelijk te gaan waaien. Hopelijk doet hij dat over een paar weken nog steeds, of wéér!

PS: klik ook eens op deze link. Dan zie je de track van de Mahi mahi vanaf Frankrijk. Het is interactief, door op de koerslijn te klikken zie je de datum, tijd en onze snelheid. Ook de weergave van de wind kun je aanpassen.

Voorbij het eind van de wereld

Terwijl het vorige verhaal eindigde in Viveiro, de eerste echt ria waar we terechtkwamen, zijn we inmiddels alweer aangekomen in ria de Arousa, misschien wel de laatste ria voordat we zuidwaarts gaan richting Portugal. Wat vliegt de tijd toch voorbij! Tussen het laatste verhaal en nu zijn 13 dagen verstreken en wat hebben we in die dagen weer veel meegemaakt…..

Voor het overzicht heeft Pieter deze kaartjes gemaakt.

In de baai van Viveiro aan de noordzijde van Spanje, nog iets oost van de grote stad A Coruña, hadden we voor het eerst weer het gevoel wereldzeilers te zijn. We lagen zo mooi voor anker, helemaal alleen, vlakbij de rotsen aan de ene kant, het strand aan de andere kant, in de verte de open zee maar toch beschut tegen de deining. We bleven er twee nachten liggen en genoten van de plek, de natuur, de zonsondergangen. Beetje suppen in de baai, wat sporten op het strand, het eerste boek werd eindelijk uitgelezen. Er kwam een soort van rust over ons. Daarna zijn we naar de baai verhuisd vlakbij het stadje Viveiro, waardoor we makkelijk met de bijboot naar het centrum konden gaan. We bleven er twee dagen liggen. Twee keer lunchen in de stad, beetje wandelen door het oude centrum en ons Spaans wat oefenen aan de wal. Inmiddels zijn we serieus met ons lesprogramma aan de slag, elke dag 30 minuten een audioles, we maken duidelijk vorderingen!

Zondag 22 augustus varen we weer verder. Helaas is het die dag grijs, het miezert flink als we vertrekken en de baai is gehuld in laaghangende bewolking, wat wel iets beter wordt zodra we open zee bereiken. We zeilen een mijl of 30 naar het westen en komen aan bij Cedeira, waar we weliswaar een prima ankerplek vinden, maar wat ook bekend staat als een windtunnel. En inderdaad, die nacht begint het flink te poeieren, we gieren achter het anker en hebben een onrustige nacht. We zijn dan ook blij dat we de volgende dag die baai snel weer verlaten. Het enige leuke was het bezoek van de Thalassa, de Forgus 37: Ans, Charles en opstapper Bob kwamen ’s avonds even gezellig een kop koffie drinken.

We gaan op weg naar A Coruña, de stad waar we 8 jaar geleden na de oversteek van Biskaje aankwamen in potdichte mist bij 14 graden Celsius. We zijn benieuwd hoe de aankomst deze keer zal zijn. Het werd een pittige tocht van 25 mijl met flinke wind van achteren die bij het ronden van de laatste kaap flink toenam, waardoor we tweemaal uit het roer liepen en we met een maximale snelheid van 12.4 knopen van een golf afsurften, poeh, ik vond het maar spannend; wat een natuurgeweld en wat kun je je dan nietig voelen op de woeste baren. Des te blijer was ik toen we eindelijk in vlak water terecht kwamen en de marina Real binnenvoeren in het centrum van de stad.

A Coruña lag er prachtig bij, zonovergoten, 27 graden. Vanuit de haven hadden we een goed uitzicht op de glazen voorgevels, waar de stad zo bekend om is. Het werd een heel andere ervaring dan de vorige keer. Wat ons bezoek extra leuk maakte, waren wederom de ontmoetingen! In de haven kwamen we meerdere boten tegen die we reeds kenden via de appgroep van de vertrekkers van 2021. Zo ontmoetten we eindelijk in levenden lijve de crew van Senang, Tranquillity, Älskling 2 en Anna Sophia 2. We liepen een rondje stad bij zonsondergang en proefden de befaamde tapas op een van de terrassen van het uitgaanscentrum. 

Op de dag waarop we de haven binnenvoeren, werd er een pakket voor ons afgeleverd bij het havenkantoor door UPS. Een nieuwe lithiumaccu, aangezien 1 van de 3 recent gekochte accu’s niet naar behoren functioneerde. Perfecte service van Sailspecials! Pieter sluit de nieuwe accu aan en hij doet het meteen perfect! De oude wordt ingepakt in dezelfde doos en wordt een dag later door UPS weer opgehaald. Ongelooflijk hoe soepel dit is gegaan. Weer een zorg minder. We verhelpen meteen het probleem van de ankerlier en de zonnepanelen. Tja, zoals je ziet, er is altijd wel iets aan de hand aan boord, vervelen hoeven we ons nooit, we hebben eerder tijd te kort.

Aan de lokale gerechten

Nadat we de volgende dag boodschappen hebben gedaan, varen we weer uit: aan de overkant van de baai, nog geen 2 mijl van de marina vandaan, gaan we voor anker. Grappig om ons te realiseren met hoeveel gemak we dit nu doen, in tegenstelling tot vorige keer. Toen hebben we 4 dagen in een dure marina gelegen. We overwogen niet eens om voor anker te gaan, iets wat we nu veel makkelijker doen. Zo’n groepsapp helpt dan wel, we krijgen veel tips van onze voorgangers, de schepen die deze plek al gepasseerd zijn. De baai van Mera blijkt prachtig, we worden omringd door mooie witte zandstranden, die vol met badgasten zitten. Maar ’s avonds wordt het er rustig en heb je het strand voor je alleen. Hoewel we hier graag wat langer zouden willen blijven, is er morgen een redelijk weerwindow om zuidwestwaarts te gaan, de week erna lijkt er nauwelijks wind te zijn. Dus maken we de boot ‘s avonds al vaarklaar, na het bezoek van de crew van Barth, een jong stel French-Canadians die een biertje kwamen drinken.

Als we de volgende ochtend rond kwart voor acht anker op gaan, zien we dat er al meer leven is in de baai. Goed voorbeeld doet goed volgen 🙂 , en vlak na ons vertrek zien we dat er nog wel 8 andere schepen achter ons aankomen: iedereen maakt gebruik van dit weerwindow. Van deze armada, zijn er 6 met Nederlandse vlag!! Hoewel de beloofde wind helaas uitblijft…. Tweemaal proberen we een uurtje te zeilen, met 8 knopen werkelijke wind van achteren, maar door de hoge deining bij weinig wind, hebben we te weinig druk in de zeilen en geven we het uiteindelijk op. Later kregen we wel een foto van onze poging. We motoren uiteindelijk vrijwel het hele stuk. We zien het al enige tijd aankomen: in de verte hangt een steeds groter wordende wolk van mist. We varen deze wolk binnen en ons zicht vermindert tot nog geen 50 meter om ons heen. Een vreemde ervaring, met de zon die van boven nog lekker op ons staat te branden. Voor ons des te meer een reden om de eerstvolgende ria van Corme binnen te varen, terwijl we op de plotter zien dat de andere schepen, de meesten met AIS-signaal, een baai verderop kiezen. Zodra we de baai binnenvaren trekt de mist weg en zien we weer land. Corme blijkt een leuk plaatsje te zijn, waar we wat wandelen en een lokaal biertje drinken. De volgende ochtend roeien we met de bijboot naar de kant: we gaan onze tennisrackets eens uitproberen, tennis met shuttle, hartstikke leuk en een prima work-out! Een plons in het koude water ter afsluiting, een mooi begin van een nieuwe dag. Vandaag staan er wat klusjes en verbeterprojecten op de agenda. Later zijn er wat andere Nederlandse boten in de baai voor anker gegaan en ik ga ze op mijn supboard even gedag zeggen. ’s Avonds komt de crew van Barth gezellig bij ons barbecueën aan boord. Gelukkig is de serie The Serpent afgelopen, wat een vreselijk verhaal. Dankzij Pieter z’n creativiteit, kunnen we alsnog aanhaken bij de nieuwe serie Normal People, waar we al heel wat goeds over hebben gehoord. En zo eindigen we de dag net zo lekker als dat ie begon.

Vrijdag 27 augustus varen we weer verder. Mist en geen wind. Vreemd weer! Normaal gesproken verwacht je noordenwind in deze tijd van het jaar rond deze kustlijn, maar door een laag drukgebied voor de Portugese kust in combinatie met een noordelijkere positie van het Azorenhoog dan gebruikelijk, is er helemaal geen wind, en dat gaat waarschijnlijk nog wel een week zo blijven. We willen toch graag verder, ook omdat we eind september in de Algarve willen zijn ivm retourtje Nederland. Daarom kiezen we ervoor stukken te motoren. Leuk is het niet, je voortbewegen zonder zicht met herrie en stank van de motor. Wel zijn we heel blij met onze goed functionerende radar! De volgende ria is die van Camariñas. Als we aankomen, blijkt er in de baai nauwelijks mist te hangen en zien we meerdere Nederlandse schepen voor anker liggen. We horen al snel dat er ’s avonds een strand bbq wordt georganiseerd en of we ook willen komen. Tuurlijk, gezellig!

Ook voor de kleintjes leuk om een vuurtje te stoken

Uiteindelijk komen we samen op een strandje met nog 11 crews van andere schepen. 8 van de 12 hebben Nederlandse vlag! Heel leuk om nu ook de bemanning van Free Spirit, Make my Day, Kokomo en DanceMe te leren kennen. We hebben een hartstikke gezellige avond en in het donker zoeken we weer onze weg richting de schepen. De dag erna tintelen we nog helemaal na van deze leuke bijeenkomst. Zo anders dan 8 jaar geleden: toen kwamen we nauwelijks andere schepen tegen langs de Spaans-Portugese kust. De eerste strandparty was toen pas een feit op Lanzarote. Dankzij de groepsapp en veel meer gebruik van AIS, weten we nu veel beter waar andere schepen zich bevinden, hartstikke leuk! Want zoals we al eerder schreven: de ontmoetingen en het delen van dit mooie bestaan met elkaar, dat geeft er zoveel extra kleur aan. Over delen gesproken: inmiddels weten we dat Mieke, Pieters zus, ons komt bezoeken als we op de Canarische eilanden zijn. Misschien komen Sterre en/of Pim mee, onze nicht en neef. Hoe dan ook, we hebben nu al zin in die week samenzijn.

De volgende dag gaan we weer op pad; er wordt in de namiddag wat wind verwacht, en we willen graag Cabo Finisterre voorbij. Weer blijft de beloofde wind uit en we motoren langs de beruchte Costa del Morte op een spiegelglad zeetje. We varen vlak langs de rotsen waarop de befaamde vuurtoren van Finisterre staat. Deze vuurtoren staat op het meest westelijk gelegen stukje land van Europa. Finisterre betekent dan ook “het eind van de wereld”. Vroeger, in de tijd van de ontdekkingsreizen dacht met dat er verder naar het westen niets meer was. 

We gaan voor anker bij het stadje waar ’s avonds muziek wordt gemaakt en de terrassen overvol zitten. De volgende dag maken we een mooie wandeling naar de vuurtoren. We komen met een tas vol bramen weer terug en genieten van een lekker visplateau op een terrasje in de stad. We verkassen naar de ria de Sardiñeiro voor een rustig nachtje voor een prachtig groot strand, ideaal voor wat potjes tennis. Tijd om weer verder zuidwaarts te gaan. Gisteren hebben we een prachtige zeildag gehad, tegen de verwachting in. Deze keer was er helemaal geen wind voorspeld. Daarom was het des te leuker dat er toch een zeewindje bleek te ontstaan, uiteindelijk hebben we heel de tocht van zo’n 32 mijl kunnen zeilen, al was het met zo’n 3 knopen. Inmiddels zijn we aangekomen in ria de Arousa. We hebben gelezen en gehoord dat dit een prachtige baai met vele ankerplekken is. We hebben besloten komende week hier te blijven, dik te gaan genieten van de mooie plekken en ontmoetingen, onze kayaks op te blazen en op verkenning uit te gaan. En we varen pas weer zuidwaarts als de wind is teruggekomen!

.

Op dit moment liggen we voor anker op een idyllische plek. Tussen de rotsen bij een onbewoond klein eilandje. Witte strandjes, azuurblauw water, prachtig kayakken en heerlijk om te zijn. Naast ons ligt de Heron, het schip van weer een ander avontuurlijk Nederlands koppel wat we hebben leren kennen. Morgen waarschijnlijk weer een strandbarbecue: het leven voorbij het eind van de wereld bevalt ons heel erg goed!

.

.